قرآن نفیس امیر کبیر، اولین قرآن نفیس چاپ شده توسط انتشارات وزین امیرکبیر، قرآن مبین با کتابت مصطفی نظیف به سال 1318 هجری قمری است که در اسفند ماه 1345 هجری شمسی همراه با فهرست نامه قرآنی محمود رامیار با کاغذ گلاسه و در اندازه وزیری به چاپ رسید. اما آنچه امروزه به عنوان قرآن نفیس امیرکبیر معروف شده و بسیار آنتیک و کمیاب است، قرآن کریم با کتابت احمد نجفی زنجانی در 487 صفحه است که به سال 1390 هجری قمری به خطوط نسخ و ثلث کتابت شد و در زمستان 1357 هجری شمسی در اندازه رحلی چاپ و منتشر گردید.
این قرآن نفیس جلد سلفون طلایی با طرح اسلیمی و ترنجی شامل گل و بوته در مرکز و یک قاب با کتابت کلام امامان شیعه (ع) پیرامون قرآن در چهار طرف دارد و تعدادی از نسخه  ها با قاب خشابی و تعدادی با جعبه صندوقی تولید شده و شمار اندکی از نسخه ها اندیکس نام سوره ها را هم دارد. ویژگی و خصوصیت قرآن امیر کبیر در تکنیک چاپ رنگ طلایی به شیوه طلاافشان به جای رنگ طلایی ترکیبی یا مرکب طلایی است، تکنیکی که بهتر از سایر شیوه ها رنگ طلایی نسخه های خطی را تداعی و بیش از هر شیوه ی دیگر حس طلا را منتقل می کند، به گونه ای که وقتی سر انگشت را روی بخشهای طلایی کتاب می کشید، طلایی رنگ می شود. این شیوه چاپ طلایی در کمتر از ده عنوان کتاب نفیس عصر پهلوی دوم استفاده و خیلی زود با دستور سازمان بهداشت جهانی ممنوع و دستگاه ها پلمپ شد.

احمد نجفی زنجانی معصومی متولد سال 1287 و متوفی به سال 1361یکی از خوشنویسان چیره دست بود که در انواع خطوط نسخ، ثلث، رقاع، کوفی، نستعلیق، شکسته و طغرا دست داشت. احمد نجفی زنجانی روحانی هنرمندی بود که کتابت بسیاری از کتاب­های مذهبی را به انجام رساند. او پنج بار توفیق کتابت کلام وحی را پیدا کرد که از جمله آنها قرآن رحلی مذّهب چاپ هفت رنگ تهران و تحریر جزوه قرآن برای مدارس است. از دیگر آثار ایشان کتیبه نگاری آیات قرآنی در اماکن متبرکه عتبات عالیات، سوریه و ایران است. احمد زنجانی معصومی کتیبه آرامگاه ابوعلی سینا در همدان، کتیبه مسجد آینه قم، خطوط ضریح امام رضا و خطوط ضریح حضرت رقیه در سوریه را به خط ثلث کتابت کرده است.

برای آشنایی بیشتر با قرآن نفیس امیر کبیر، این اثر فاخر به سراغ خاطرات حرفه ای بنیانگذار فقید انتشارات امیرکبیر، زنده یاد عبدالرحیم جعفری در کتاب ارزشمند "در جستجوی صبح" می­رویم: آقای حاج شیخ احمد نجفی زنجانی که یکی از ثلث نویسان و نسخ نویسان معروف در ایران و عراق بود، در آن زمان یک دوره کتاب عربی برای دبیرستانها به نام بدایت العربیه نگارش استاد عبدالحمید بدیع الزمانی را کتابت می­کرد. آقای زنجانی بیش از یکصد جلد کتاب درسی و قرآن و دعا با خط نسخ و ثلث و نستعلیق کتابت کرده و قریب هشتاد کتیبه برای ضرایح ائمه و امامزاده ها و مساجد و بقاع متبرکه و درهای طلا و نقره­ی آرامگاهها خطاطی کرده بود . فهرست کارهایش در کتاب آثار جاویدان خط نگارش خود او موجود است . در آن زمان او یکی از پرکارترین خطاطان ایران بود .

در یکی از روزهای سال ۱۳۵۲فرزند آقای زنجانی به امیر کبیر آمد و به من گفت پدرم یک نسخه از قرآن را با خط نسخ کتابت کرده و منتهای دقت و استادی را در آن به کار برده و شش هفت سال برای آن زحمت کشیده و وقت صرف کرده است و چون به شما علاقه مند است و طرز کار شما را میداند به من اختیار داده که چاپ آن را به شما واگذار کنم … یکی از امتیازات و مشخصات کتابت قرآن نفیس امیر کبیر این بود که آقای زنجانی در اول هر حزب از ۱۲۰ حزب قرآن یک سطر را به خط ثلث اختصاص داده بود . این برای من یک موهبت الهی دیگر بود که پس از چاپ و انتشار قرآن مصطفی نظیف و فهارس القرآن نصیبم شده بود . تصمیم گرفتم از منتهای سلیقه و امکاناتی که در آن روزگار در اختیارم بود برای آراستن این کلام الله مجید استفاده کنم تا کلام خدا به صورتی چاپ و منتشر شود که خدمتی به سزا و یادگاری ابدی از موسسه امیرکبیر و خودم در دنیای اسلام باقی گذاشته باشم .

پس از مدتها مطالعه و مشورت با هنرمندان آقای ابراهیم هاشمی استاد اصلاح فیلم و روتوش و هنرمند گرافیست را که تا آن زمان کارهای نادری انجام داده بود و نفاست چاپ شاهنامه بایسنقری مدیون هنر روتوش این هنرمند است برای همکاری دعوت کردم و تذهیب حواشی و سر لوحه ها و تذهیبهای اول کلام الله و طلا کاری زیر خطوط یا به اصطلاح دندان موشی را به او واگذار کردم . کار تصحیح متن و مقابله کلام الله را به آقایان مرحوم حاج سید صدرالدین بلاغی و حجت الاسلام مسعودی واگذار کردم . کار فیلمبرداری و تذهیب و چاپ و صحافی این کلام الله در شرکت افست قریب پنج سال طول کشید . کاغذ این کلام الله از همان کارخانه کاغذ سازی زاندرس در آلمان که کاغذهای شاهنامه را خریده بودم خریداری شد . با تجربه ای که از چاپ اصلی قرآن مصطفی نظیف داشتم که قبل از سوره حمد هیچ کلمه ای چاپ نشده و از چاپ نام ناشر و چاپخانه و کاتب و مصحح ذکری نگردیده بود این اسامی را بعد از متان کلام الله در صفحه آخر آن چاپ کردیم . حتی از ذکر نام ناشر در عطف قرآن که معمولا طلا کوب میشود خودداری کردم . قرآن نفیس امیر کبیر، این کلام الله در تیراژ ده هزار جلد در زمستان سال ۱۳۵۷ در ایران منتشر شد و هدیه آن را ده هزار ریال تعیین کردیم . یک شاهکار نفیس از چاپ و خط و تذهیب و صحافی در ایران و در واقع نفیس ترین چاپ قرآن کریم که تا امروز در جهان منتشر شده است . یک افتخار عظیم برای ناشر و چاپخانه و کاتب بزرگوار و گرانقدر آن و ستاره ای مانند شاهنامه امیر کبیر که تا ابد بر تارک تاریخ چاپ و انتشار کتاب در ایران خواهد درخشید .

شما می توایند قرآن امیر کبیر را به صورت اینترنتی از فروشگاه قرآن عروس با تخفیف ویژه خریداری نموده و در هر کجای ایران که هستید، درب منزل تحویل بگیرد.

دیدگاهتان را بنویسید